YAZDIKÇA YAZASIM GELİYOR: medıum

medıum etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Neresidir evin?

“Ev, anımsamaktır.” demişler. Yıllardır evimi arıyorum #çamağacınıngölgesinde adlı kitabımda oturup uzun uzun yazdım bunu aslında.

Evim neresi, nereye aitim, çocukluğuma mı şimdiye mi?

Oradan oraya taşınırken takılıp kaldığım evler oldu mu? Rüyalarımın şimdi yıkılmış olan eski evimizde olması normal, hepimizin elinde çocukluktan başka neyimiz var?

Ev dört duvar değildir, nefes alır, dağılır, toplanır, temizlenir, yine kirlenir. Bizim, halden hale girişimizi seyretmekle kalmaz, uyum sağlar hayat dansımıza. Pencerelerinden dünya seyredilir, başının üstündeki çatı gökten inenlerden, duvarlar bayırdan kopup gelenlerden korumak içindir. Ev güvendir, güvenliktir, sığınmak, sarılmaktır.

Bazen de sıkışmak… Üzerinize duvarların geldiği zamanlar olmaz mı? Aslında o vakit insanı yoran nedir diye bakmalı, seçtiğimiz eşyalar mı seçemediğimiz insanlar mı? Evin duvarları hareket edip üzerimize gelmediğine göre bizi nefessiz bırakan ne diye düşünmeli. Bulduk diyelim, çaresi ne? Ev kavramının içini doldurmaya ne dersiniz?

Kendimizi dışarı atınca sıkıntımızın geçeceğini sandığımız zamanlar geçince, eve dönüp onunla dost olmayı öğreniriz.

Oraya geldiysek “Evim, evim güzel evim!” lafını ayrı kaldığımız kısa zamanlardan sonra bile söyleriz.

Ev bizimdir, bizle doludur, anılarla, onları somutlaştıran objelerle, okuduklarımızla, bizi biz yapan unsurlarla. Hem özgürlüktür, ötekinin sınırlarından kurtulmaktır. Kendinle anlaşmayı öğrendiysen kucaktır.

İnsanların türlü oyunlarıyla çevrili, zorlu koşullardan oluşmuş “dışarı”dan sonra nefes aldığın sevgilidir. Hatta gün gelir sevgilin bile canını yakar da ev hep orada kollarını açmış sakince bekler seni avutmak için.

Ondandır herkesteki ev sevdası, kaplumbağa kadar şanslı değiliz, başımızı sokacak bir kabuğu bulana kadar nerelerden geçer yolumuz. Bu yolculukta insan kendine hangi evleri durak yapar ve sonunda “işte evim!” dediği yeri nasıl bulur bilinmez.

Uzun uğraşlar sonunda benim vardığım yer belli. Defterimle kalemimin benimle olduğu yerleri evim kabul ettim. Masalar, odalar, adresler, şehirler değişir, hatta kalemler, defterler biter ama onlarla icra ettiğimiz eylem, yazmak hep bizimledir.

Yazıyı ev belleyince hayat değişir. Kelimeler bazen konfeti gibi başımın üzerinden dökülür eve gelince, sürprizler yapar. Bazen de aniden kesilen su gibi bekletir kendisini. Dağınıktır bazen ortalıkta, oradan buradan nanik yapan haylaz bir çocuk gibi peşinden koşturur beni, oyun ister.

Yazmak dilediğin gibi oynamaktır. Kelimeler kimsenin elimizden alamayacağı oyuncaklardır. Legoların parçaları gibidir, istersen bina yapabilirsin istersen kulübe. Sadece etrafını da çevirebilirsin bahçenin. Oradan oraya at koşturursun kime ne, kalem benim, kâğıt benim, kelimeler benim. İster renkli ışıklarla bezeli lunapark yaparım, istersem tünel ucundaki ışığın heyecanını yazarım. Yorulursam, dinlenmek için yatağa uzanırım.

Evimdir kelimeler, her harfini sevdiğim, iyi ki varlar dediğim. Evinin peşinde olanlara yazmayı öneririm.

Handan Kılıç

11 Ocak 2024

*Bu yazı ilk kez 11 Ocak 2024 tarihinde medıum.com adresinde yayınlanmıştır.

DÖNGÜ

Sevgili Öykü Tekşen’e

Toprak yağmura doyamıyor ben sana.

Oysa kanmak istiyorum artık.

Su hayattır, Bengisu bir hayal. Geçen giden bir suret.

Uzun kıvırcık saçlarını görüyorum arkadan, yüzünü saklıyor ama bekliyor beni, herkesin gideceği yerde. Sadece zamanımız başka.

Üşüyor mu, hayır, sarıp sarmalamış kendini. Hem sahibi var üşütür mü hiç kendine döneni!

Döngü devam ediyor, bulutlar göğü karartıyor, hep gri, hep puslu derken yağmurlar yağıyor.

Kanacağım bu sefer diyorum ağzım, yüzüm görünen ve görünmeyenlerimle kanacağım.

Bu sefer sevgiye, berekete doyacağım, baraj kapaklarıyla da tutacağım suyun bir kısmını, kendimde.

Geldiği gibi gitti her şey. Başladı ve bitti yaşananlar.

Ama döngü hep devam etti. Maskelerin boş sureti yok artık, dudağı yukarı kalkmış bir rahatlıkla gülümsüyor içinden bakan. Sen de güzel bak diyor.

Irmaklar coşkun, balık bol.

Gözyaşlarına sahip ol.

En iyisi bir çeşme yapmak önüne.

Ama sürekli akandan değil, başı da olsun ki suyu aç kapa gerektiğinde.

Açık kalırsa çeşme, hatırla dünyayı, geleni ve gideni.

Kaybedilen kadar kazanılanı.

Ve hep biraz kendine yaşam suyu bırakman gerektiğini.

Sonra yine ver, verebildiğini.

Almayı da bil ki, devam etsin dünyanın dengesi.

3 Ocak 2024

Handan Kılıç

*Bu yazı ilk kez medium.com da yayınlanmıştır.

SARI BETON yayınlandı

Bu yazı ilk kez Medıum.com adresinde yayınlandı.

Medıum'da yayın yapan Türkçe Yayın sayfasında da yayınlandı.

Podcast olarak dinlemek için Seslenen Yazılar başlığında çeşitli platformlardaki bağlantıları tıklayabilirsiniz.

Anchor.fm de dinleyin.

Spotify da dinleyin.

Apple podcast de dinleyin.

SARI BETON

Koşa koşa gelmiştim sana.

Korkuyordum o vakitler.

Zifiri karanlıkta bile beni her yerde takip eden o karaltıydı kaçtığım.

Hızlı adımlarla tırmandığım merdivenlerin sonunda, senin yanında sanki kurtuluş bulacaktım: Işıltılı bir salon, balonlar, alkışlar adeta sürprizler saklıydı kelimelerinin ardında. Bitki örtün tanıdıktı. Sözler alışılmış olsa da sanki bir şövalyenin ruhundan akardı.

Bir gün dibe vuracağımız hiç gelmezdi aklıma. Herkese her şey olabilirdi. “Hayat işte” der geçilirdi ama biz aştığımız çöllerden sonra kendi vahamızı kurmuştuk. İki iken bir olmuştuk. Birden nasıl koptuk?

Önce bir afalladım, yarım kaldım sandım.

Bir zaman sonra kalktım ayağa, önce evi toparladım. Perdeleri açtım, gönlümü havalandırdım. Her şey değişmişti, o vakit anladım. Bu eve taşınırken yeşil alan diye gösterip önü açık, manzarası güzel demişlerdi ya, bizi kazıklamışlar yine. O büyük yere şimdi yeni bir gökdelen dikiliyor. Planlar değişmiş, belediye meclisinden oybirliği ile geçmiş. Alt komşunun babası belediyedeymiş. Torun torba hepsi temelden girmiş. İlana çıkmadan bitmiş kutucuklar. Fiyatı beş misline fırlamış şimdiden. Mutluydu, önü açık dedi, gülümsedim. Her yeri açık, havadar, komşuların hep tanıdık olacak, çok manidar. O, büyükşehirde yakın olmalı akrabalar, annem babam yaşlandı, iyi oldu böyle toparlanmalar derken uzaklara baktım. Dağılmıştık biz ne ev kalmıştı ne huzur. Hani dağ dağ üstüne olur ev ev üstüne olmazdı? Hani yuva yıkanın yuvası kalmazdı. Herkes her yerde yuvalandı. Bize düşen neden ayrılıktı?

Hızla ilerleyen binayı seyrettim epey zaman. Başka şansım da yoktu, burnumun dibinde koca bir karaltı gibi bulutlara uzanıyordu. Sanki üst üste yapıştırılan betonlarla, içine insanların hapsedileceği kibrit kutuları diziliyordu. Kalbin kadar sert, burnun gibi dik, çıktığın enkazlardan sıyrıldığın güçte depreme dayanıklı bu bina her baktığımda daire adlı hücreleriyle zerrelerine kadar hapsolduğun egonu hatırlatacaktı artık bana. Sarı bir beton, sert, çirkin, kurak. Onların manzarası yarısı kotta, alçak bir sürü bina, galiba hepsi kaçak. Yalnızlıksa varabildiğimiz son durak.

Yüreğim o yeşil alan kadar bahtsız, bitki örtüm savunmasızdı uzun zaman… Üzerindeki ağaçlardan, kuşlara börtü böcekten kaplumbağa her varlık terk etmişti diyarı. Hüznümü kucaklayan yine kapkara topraktı. Baktıkça nefessiz bıraktı. Üzerine papatyalar çizilmiş yeşil boyalı çöp kutularına akşam üzerleri domuzlar, geceleri ayılar dadandı. Burası onlarındı. Timur’un fillerini saklayacağı kadar yeşildi bir zaman, sittin sene önce, ormandı. Artık sit falan da kalmadı, her yerden beton fışkırdı.

Neyse ki gökyüzü vardı. Şairler göğe bakmaya çağırırdı. O gün yine ağlarken bir de baktım güneş açtı. Yağmurlardan sonra gelir ebemkuşağı, rengarenk süsler hayatımı diye umutlandım. Boşunaydı ne ebem kalmıştı yanımda ne sen, herkesin okuduğu tek şey canımdı.

Bundandır sevincimin kursağımda kalışı. Rüzgâr ne yapıp etti o kara bulutları yığıp gitti. Şehrin üstü karanlıktı, sensizlik derin bir kuyuda merdivensiz kalmaktı. Allah’tan kuyuları kapatmıştım yazdan. Merdivenler sadece erik ağacına dayanacaktı. Ama yeşil erik sevmediğim için oracıkta dekor olarak kaldı. Ne gönlümü göğe taşıdı ne de ayaklarımı, yeşile, meyveye, sevgiye.

Sonra yağmur başladı. Ağaç altında durulmazdı. Merdiven basamakları ıslaktı, koşa koşa çıkılmazdı. Koşup vardıklarım bana hep tuzaktı. Ne kadar geç anladım, kalbin bana çok uzaktı.

Karadan kaçtım önce, çölden, kurumuş topraktan, senden uzaklara, denizin kıyısına.

Nasıl da mutluydum yolda; masmavi gök yoksa deniz vardı. Gözlerin uzaksa ufuk oracıktaydı.

Varacağım yerde umut kollarını açıp beni saracaktı. Kıyısına gelince, “Ama ama bu olamaz” diye haykırdım. Göğe yükseldi çığlıklarım. Beyaz kanatlarını kıyıda, taşlar üzerinde dinlendiren martı ile bakıştık, hüzünle ağlaştık. Şaşırmadım aslında denizin de bittiğine. Herkes giderdi, her şey biterdi. Adına hayat denir, kalanlar yola devam ederdi.

Mevsimler de denizler de kuşlar, köpekler de bizim bu deli halimize uymuş diye mırıldandım. Sarı bir beton atılmıştı kıyıya, dona kaldım.

Çöl, kurak topraklar, ölümler, patlamalar, kırgınlıklar, can parçaları geride kalmamış mıydı?

Üç tarafımız denizlerle çevriliydi eskiden, biz bizken, aşıkken.

Sırtımızda bıçaklar, yalnızlıklar, kuyular, gözyaşları, ağıtlar, ahlar yokken. Yağmurlar asit olup yağmazdan önce, kayıplara karışan insanların kemikleri için endişeyle beklemezken. Dedelerimizin, üç gün yatak, dördüncü gün toprak taleplerine sıkışmış beklentisizliğimizin dahi nasipten geçtiğini bilmezken.

Üç tarafımız maviydi biz kendi kendimize yeterken. Sen her gece örterdin üstümü, ben elimde kitap, kanepede uyuyakalmışken. Yağmurlar Nisan’da yağardı, bahar topraktan fışkırırken. Şubatlar hem üşütür hem ısıtırdı, kışı kışta yazı yaz da yaşarken.

Biz bize yeterdik bu toprakta, geleceği beklerken.

İnsanı hep sıkıntıydı. Acı, hiç iyileşemeyen yaşlı bir kadının ağrıları gibi oradan oraya dolanırdı. Bir yerine yarayan ilaç bir başka yerini sancıyla kıvrandırırdı. Hastalıklar yaygın, bulaştıranlar serbest, taşlar, hastalar ve doktorlar hep bağlıydı. Ahları yüreğinde, ilenmeleri dilinde kadınlar coğrafyasıydı burası. Analarla doluyken ne zaman ki vicdanlarının üzerine yatıp sesini boğdular içlerinde, can da çekildi bereket de. Her gün yok yere sevdiklerinin elinde can verirken kadınlar, çocuklar sesleri göğe yükselmekte. Kulaklık çıktı mertlik bozuldu. Tehlike adres sormadan dolaşırken sokakları herkes son seste duymak istediklerini dinler oldu.

Boğazlar mı, sadece bir geçiş yolu. Hassas kalpler için dokuz boğumu da yumru. Konuşurken daha ilk dönemeçte kılık değiştiriyorsa anlattıklarımız.

Yutkunurken bıçak olup kesen korku, en iyi susturucu.

Her gün biraz daha yalnızlıklara gark oluyorsa hayatlarımız, kaçışlarımız suçlu.

Oysa koşa koşa gelmiştim sana, sevinçle tırmandığım merdivenlerden kaçarcasına indim sonra. Aynam, aşkım, vatanım demiş, güvenmiştim yarınlara.

Karaltı sanıp kaçtığım gölgemmiş meğer. Sana çarpınca anladım. Kırılan parçalarımı tek tek kendim topladım. Ah be, ne kadar safmışım. Ben yıllarca ne çok şeyi var sanmışım! Oysa şimdi bana kalan parçalanmış aynamdan yüzüme vuran yalnızlığım.

19/6/2021

Ceza, Uzi, Kelimeler ve Her Şey

(Podcasts bağlantıları aşağıdadır. )

Başıbozuklar can sıkar. Neden başıbozuk denir bir insana? Herkesin kendi aklı yok mu, başkasının başına neden ihtiyacı var, tamam her toplulukta lider olur, her koronun şefi vardır ama herkesin de aklı ve başı bozukların peşine takılmamak hakkı var.

Aslında hayatta hiçbir şeye takılmamak lazım; ama şimdi takılmak moda, takıl, katıl sonra bırakmaca . Yok olmaz. Kafiye sevmiyorum! Neden dilim hemen kafiyeye kayıyor? Kayar, çünkü kafiye akar, rahat dinlenir. Ama beni boğuyor. Neden peki? Serbest şiiri seviyorum; belli bir hece ölçüsü, kafiyeler, redifler, belki de kurallar ve yasaklar yoruyordur bizi ve elbette şiiri.

Cenazeler de korkutmuyor mu hepimizi?

“Karanlığa bir mum yak” derler, o mum erirken etraf ışıl ışıldır, alkışlarla seyrederler. Her zaman keyfini sürenler olur aydınlığın, mumsa eridiğiyle kalır. Ölen ölür, giden unutulur. Ta ki karanlık kaplayınca her yeri bir mum vardı diye aranır. Heyhat ne mum kalmıştır ne aydınlık, bir kaç dakika “Ah”lanır, “Vah”lanır. Sonra sessizlik denizine dalınır, herkesin kendi keyfi ve kahyası vardır. Salyalar sarana kadar denizi ve içini orda burada kulaç atılır.

Bir gün deniz de biter, umut da, giden canların ahıdır, unutanlara hatırlatılır, sessizliğin bedelidir yaşanan, “Ah” döner dolaşır susana da, açı, susayanı görmeyene de saplanır. Kah hastalık olur kah ölüm, açlık ya da yalnızlık, ah hep kılık değiştirerek dolaşır.

Kurtlar sofrasında kuzulara her zaman yer açılır, tabii ki konuk olarak değil, her şey apaçık ortadadır.

Filler tepinir, çimenler ezilir.

Tıpkı hikayelerdeki, mitlerdeki gibidir her şey: Ateş yanar İbrahimler atılır içine. Kimi karınca olur su taşır minicik ağzında, kimi odun toplar ateş büyüsün de bir an önce yansınlar diye.

Şehrin halkı da toplanır seyreder ateşi, sessiz ama meraklı gözlerle. Ateş yükselir göğe ve birden emir gelir, ateş kabul verir, yakmaz olur içindekileri. Gül bahçesinde ateş su olur, odunlar balık. Her işi çözer Halık.

Hayat düz giden bir çizgi değildir denir, ölüm dümdüz bir çizgi şeklinde gösterilir, dengeye gelmektir, durmaktır ölüm. Öyleyse yaşayana hareket berekettir.

Yürekte varsa sevgin ya da nefretin iner çıkar kalp çizgin. Hiçbir şey etkilemiyorsa seni, fark et, canlı cenazesin.

Umurunuzda değilse gerçekler savulun gidin.

Oturup durmayın gençler, siz bari ayağa kalkın ve ilerleyin. Elbette karşınıza çıkacak zorluklar, siz yine de eğilmeyin, başınız dik, devam edin.

Bir kere çıkarsanız boşluğunuzdan dışarı, sözü, özü, sevgiyi, aşkı, kendinizi yere düşürmeyin.

Gelse de hayat bildiği gibi üzerinize, hemen yere serilmeyin. İlerlerken düşebilirsiniz elbet ama ne yapın edin kalkmayı bilin.

Yamulan kendi kalamamakla öder cezasını, bilin. “Ele verir talkını, kendi yutar salkımı” insanlara güvenmeyin. Çok üzerinize gelirlerse de “Umurumda değilsin, aklım da var, vicdanım da” diyerek direnin.

Bir de size yutturulmaya çalışılan yalanın birine inanıp birini inkar etmeyin. Yalancı hep yalan söyler. İşine geleni seçip köpürten, insanı insan olduğu için değil mahallemden diye sevip gözeten büyüklerinizin ezber söylemlerinden yürümeyin.

Demokrasi, hukuk, özgürlük mücadelesini tüm samimiyetinizle, her şartta ve herkes için verin. Yoksa üzerinizde yükselen enkazdan çıkamayacak, salyasında boğulacaksınız, büyükleriniz gibi, kin denizlerinin…

https://anchor.fm/seslenen-yazu0131lar-hand/episodes/Ceza-Uzi--kelimeler-ve-her-ey-e1237ek

https://open.spotify.com/episode/4zgp3WIPZLpryP4iYowTtW

Bu yazı ilk olarak Medium'da yayınlanmıştır.